Khám phá nghệ thuật bố cục tạo hình độc đáo nhất

Trong ngành nghệ thuật tạo hình như kiến trúc, hội họa, điêu khắc… các nghệ sĩ thường áp dụng nghệ thuật bố cục tạo hình để sắp xếp chủ thể vào đúng vị trí thích hợp. Thực tế, nguyên tắc bố cục không phải là những giáo điều cứng nhắc, mà nó là các thủ pháp nghệ thuật nhằm “hợp nhãn” với người xem. Trong khuôn khổ bài viết dưới đây, TÀI LIỆU KÍN sẽ chia sẻ những nghệ thuật bố cục theo quy luật mỹ học.

Bố cục xiên

Đây là nghệ thuật sắp xếp các yếu tố họa tiết theo hướng từ “góc ảnh đến góc ảnh” theo quy luật đường xoáy phát triển Fibonacci. Theo nguyên tắc bố cục tạo hình này, đường chéo luôn là đường dài nhất, do đó, các họa tiết bố trí đường xiên thì nội dung và số lượng họa tiết sẽ được gia tăng.

Tạo hình theo nguyên tắc vần luật

Vần luật là nghệ thuật tạo hình theo quy luật sắp xếp các họa tiết, đường nét, hình khối, mảng màu, hoặc những hình tượng biểu thị cảm xúc theo nguyên tắc lặp đi lại có nhịp điệu, biến tấu. Có 4 thể loại vần luật bắt buộc người nghệ sĩ phải nhớ đó là: vần luật liên tục, vần luật tiệm biến, vần luật biến tấu và vần luật giao thoa.

Có 4 thể loại vần luật bắt buộc người nghệ sĩ phải nhớ 

Một bức ảnh tạo được cảm xúc hợp nhãn, ưa nhìn khi chủ đề được sắp xếp theo đúng thủ pháp vần luật. Bên cạnh đó, tác phẩm sẽ tạo được sự cuốn hút nhờ cung bậc của vần luật dẫn dắt người xem. Trong đó:

– Vần luật liên tục: Còn được gọi là tiết điệu. Đây là nguyên tắc bố cục các họa tiết lặp đi lặp lại, thay đổi có nhịp điệu.

– Vần luật tiệm biến: Đây là nguyên tắc bố cục các họa tiết lặp đi lặp lại có thay đổi theo quy luật tăng dần, giảm dần hoặc biến thể theo một dạng hình học, màu sắc.

– Vần luật biến tấu: Là nguyên tắc bố cục các họa tiết lặp đi lặp lại có biến tấu.

– Vần luật giao thoa: Còn được gọi là vần luật đan xen, đây là thủ pháp hòa trộn, đan xen các hệ vần luật.

Xem thêm: Học Illustrator từ căn bản đến nâng cao

Bố cục đối xứng 

Bố cục đối xứng là kiểu bố cục kinh điển đặt chủ thể trên đường trung thực của ảnh, chia không gian ảnh thành 2 phần đối xứng bằng nhau. Thể loại bố cục này có thể nói “dễ mà khó”, bởi khi không gian chia làm đôi, bức ảnh sẽ đánh mất đi sự linh hoạt, hai phần mảng ảnh chia đều nhau nên không có mảng chính phụ. Từ đó, bức ảnh khó tạo sự cuốn hút thẩm mỹ.

>> Bố cục đối xứng: Tạo tính nghệ thuật cho bức ảnh nhờ sự cân bằng

Bố cục đối xứng là kiểu bố cục kinh điển đặt chủ thể trên đường trung thực của ảnh

Sự lôi cuốn người xem không chỉ phụ thuộc vào sự cô đọng trong nội dung, ý nghĩa, mà nó còn phải có giá trị thẩm mỹ của chủ đề. Nguyên tắc bố cục tạo hình này thường được thỏa hiệp với nghệ thuật bố cục.

Nguyên tắc cân đối ⅔

Một tác phẩm được gọi là cân đối khi các phần trong chủ đề tỉ lệ vàng với nhau. Nguyên tắc cân đối ⅔ cơ bản dựa vào quy luật tạo hình từ “tỉ lệ vàng”. Trên cơ thể con người, mọi bộ phận đều tỉ lệ ⅔. Trong đó, trục mắt nằm ở vị trí ⅔ so với khuôn mặt, chiều dài bàn tay tỉ lệ ⅔ so với chiều dài từ khuỷu tay đến bàn tay, từ vai đến khuỷu tay tỉ lệ ⅔ so với toàn cánh tay… Chính vì quy luật tự nhiên này mà “tỉ lệ vàng” đã gắn liền với “tâm lý thị giác thẩm mỹ” tự nhiên của con người.

>> Tip hay giúp bạn áp dụng chuẩn xác tỷ lệ vàng trong thiết kế

Phá bố cục

Phá bố cục không phải là không có bố cục mà có bố cục rồi phá vỡ nó đi nhằm tìm được cái đẹp hơn. Nguyên tắc này không phải là sự vô ý thức trong sắp xếp họa tiết mà nó là bản lĩnh của người nghệ sĩ, dám phá vỡ thế cân đối để tạo nên ấn tượng cho chủ thể.

Bố cục tạo hình trong khung

Thủ pháp này được sử dụng nhằm cô đọng nội dung chụp, hạn chế sự trống trải, dư thừa. Nhờ đó lôi cuốn được tâm lý thị lý vào chủ đề. Bên cạnh đó, khung hình còn mang giá trị ngữ cảnh, người xem có thể hình dung được bối cảnh hoặc địa điểm chụp và cung cấp thêm thông tin.

Bố cục tạo hình trong khung được sử dụng nhằm cô đọng nội dung chụp

Bố cục trên đường dẫn, đường tựa

Bố cục tạo hình trên đường dẫn, đường tựa liên kết chủ thể với đường chuyển động hoặc tựa chủ thể vào đường dẫn. Từ đó làm cho bố cục chặt chẽ hơn và giúp chủ thể bật ra khỏi quy luật hai chiều của tác phẩm. Chính vì lý do này mà tác phẩm trở nên sinh động, cuốn hút.

Bố cục chủ đề trên “đường mạnh – điểm mạnh”

Trên các thể thức ảnh theo tỉ lệ 1:1 hoặc 3:2 hay 4:3, luôn tồn tại 5 điểm ảnh có sức hút mãnh liệt với tâm lý thị giác của người xem. Trong đó, có một điểm nằm ở trọng tâm bức ảnh và bốn điểm còn là giao điểm của các trục tỉ lệ vàng với khung ảnh. 5 điểm này được xem là 5 điểm nhấn, các trục tỉ lệ vàng với khung ảnh được gọi là đường mạnh.

>> Cách kết hợp màu sắc chuẩn từng milimet trước khi thiết kế

Từ lâu nghệ thuật bố cục tạo hình đã được xem là một thủ pháp căn bản của mỹ học, nhằm thu hút thị giác thẩm mỹ. Trong mọi tình huống, nhiếp ảnh luôn tồn tại một hoặc nhiều dạng bố cục và vận dụng thủ pháp bố cục để hoàn chỉnh tác phẩm, cuốn hút người xem.

Tags:
Thiết kế đồ họa